Công dụng cần thiết của màn chống muỗi
Thời gian qua, một số địa phương đã được cấp màn chống muỗi từ các chương trình, dự án, tổ chức nhân đạo hỗ trợ để phòng chống bệnh do muỗi truyền như sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não... Vậy màn chống muỗi phải có các tiêu chuẩn cần thiết như thế nào để bảo đảm tính năng bảo vệ?
Công dụng của màn bảo vệ
Từ rất xa xưa, con người đã dùng màn để chống lại các loại côn trùng chích đốt máu vào ban đêm. Màn cũng còn có khả năng bảo vệ ảnh hưởng của các loài động vật khác như nhện, gián, sâu bọ, thằn lằn, rắn và chuột... Nếu màn được làm bằng loại vải dày và mờ thì chúng có thể giúp chống lạnh, bụi và có được sự riêng tư khi nằm ở bên trong.
Bình thường màn được làm bằng vải lưới có mắt với kích thước từ 1,2 đến 1,5mm đủ nhỏ để ngăn không cho muỗi chui qua được. Tuy vậy, các loại côn trùng nhỏ hơn như muỗi cát, dĩn... vẫn có thể chui qua; chỉ có loại màn bằng vải lưới mờ, mắt nhỏ dưới 0,2mm và màn tẩm hóa chất xua diệt muỗi mới có thể bảo vệ được các loài này. Ở những vùng có khí hậu nóng, màn có mắt lưới nhỏ làm hạn chế sự thoáng khí ở trong màn nên đây là một nhược điểm. Trên thực tế, mắt vải màn càng lớn thì càng thoáng khí nhưng nếu mắt có kích thước lớn trên 2mm thì đa số các loài muỗi có thể chui qua được.
Vật liệu thường dùng để làm màn truyền thống là sợi lanh, sợi cọ và sợi gai nhưng hiện nay màn được sản xuất với chất liệu sợi bông hoặc sợi tổng hợp. Chất lượng màn phụ thuộc vào độ dày và độ bền của sợi cũng như quy trình sản xuất với kỹ thuật được dệt hoặc đan. Nhược điểm của màn dệt là sợi có thể bị dạt lệch nhau làm cho mắt lưới rộng hơn tạo điều kiện để muỗi có thể chui qua; tuy nhiên với màn dệt bằng sợi tổng hợp polyethylene cứng thì không bị ảnh hưởng gì. Thực tế màn làm bằng sợi tổng hợp rẻ tiền và bền hơn loại màn sợi bông; dù màn sản xuất bằng sợi bông, nylon hoặc polyester thường được phủ một lớp hồ làm cho màn cứng hơn và bắt mắt hơn nhưng khi giặt thì hồ sẽ tan mất đi.
Tiêu chuẩn của vật liệu làm màn
Vải lưới dùng để sản xuất màn thường được xác định bằng số lỗ trên 1 inch vuông (1 inch bằng 2,... cm) như mạng lưới 156 sẽ có 12 x 13 lỗ trong 1 inch vuông.
Kích thước mạng lưới là kích thước của mỗi lỗ trên mạng lưới; ở hầu hết các nước nhiệt đới kích thước mạng lưới của màn được sử dụng thường từ 1,2 đến 1,5mm.
Denier là trọng lượng sợi được xác định tính bằng gram của một sợi dệt dài 9.000m. Màn sợi thông thường có số denier ở giữa 40 và 100 nhưng nếu 40 thì màn dễ bị rách, vì vậy dùng loại 70 hoặc cao hơn rất phù hợp.
Độ căng là lực kéo của sợi tính bằng gram trên denier, nếu 1 mét sợi loại denier 40 bị đứt dưới sức kéo của trọng lượng 160g thì độ căng là 4g cho một denier.
Sợi đơn và sợi xe là loại sợi dùng để dệt màn, có thể có một sợi gọi là sợi đơn hay có nhiều sợi gọi là sợi xe. Thường sợi nylon hoặc sợi polyester là sợi xe vì có nhiều sợi nhỏ kết hợp lại, còn sợi polyethylene thường là sợi đơn.
Diềm màn ở phần dưới màn được làm bằng vải sợi bông hoặc sợi tổng hợp dùng để bảo vệ màn khỏi bị rách do hàng ngày sử dụng phải nhét phủ màn xuống dưới đệm hay chiếu. Nếu diềm màn tương đối rộng khoảng 30cm thì chúng cũng có khả năng bảo vệ chống côn trùng chích đốt ở phần dưới màn khi đang ngủ.
Đỉnh màn ở phần trên màn thường được làm bằng loại vải mỏng, kín để chống bụi.
Màu của màn có nhiều loại khác nhau ngoài màu trắng. Loại màu trắng được ưa chuộng nhất vì có thể nhìn thấy rõ muỗi đậu bám trên màn; tuy vậy cũng có nhiều loại màu khác nhau tùy theo thị hiếu của người sử dụng như màu xanh, màu hồng; có người lại thích màu sẫm vì ít thấy bẩn hơn.
Loại màn thường được sử dụng
Màn thường được sản xuất dưới nhiều kích cỡ và kiểu dáng khác nhau nhưng nguyên tắc phải bảo đảm việc che phủ được hoàn toàn người nằm bên trong, có kích thước rộng rãi để người nằm ngủ trong màn không chạm tới. Đồng thời màn cũng phải có đủ độ cao để có thể nhét phủ phần cuối màn xuống dưới đệm hay chiếu. Thực tế có nhiều kiểu màn khác nhau để phù hợp với các điều kiện sử dụng nhằm bảo đảm thuận tiện trong việc dùng hàng ngày và lẽ dĩ nhiên giá cả mỗi loại cũng khác nhau. Trong sử dụng, cách treo màn đúng quy định là vấn đề rất cần thiết phải được quan tâm để phát huy tác dụng bảo vệ.
Các loại màn thường được sử dụng trong cộng đồng là màn hình chữ nhật, màn chụp tự bung. màn tròn, màn chéo góc, màn có khung, màn cho giường cắm trại, màn dùng cho võng... Trong đó màn hình chữ nhật là kiểu màn phổ biến và tiện dụng nhất thường dùng để treo trên giường hoặc chiếu trải trên sàn nhà. Màn được treo bằng các cọc ở góc trên của đỉnh màn, có thể có một cửa chồng lên nhau khoảng 60cm ở cạnh dài để người dễ ra vào màn mà không cần vén phần màn nhét phủ dưới đệm hoặc chiếu lên; cần lưu ý là phải khép kín cửa màn để tránh muỗi và các loại côn trùng khác chui lọt vào.
Màn hình chữ nhật có kích thước thay đổi tùy theo người dùng, phần lớn có chiều cao 150cm, chiều dài 180-190cm. Màn đơn có chiều rộng 70-80cm được may với khoảng 9m2 vải màn dùng cho một người nằm trên một giường đơn hoặc chiếu đơn. Màn đôi có chiều rộng 100-110cm với khoảng 10-11m2 vải màn dùng cho hai người nằm. Đồng thời có loại màn gia đình hay màn đôi lớn có chiều rộng 130-140cm với khoảng 12-13m2 vải màn dùng cho giường đôi hay chiếu rộng. Ngoài ra, có loại màn ngoại cỡ chiều ngang 180-190cm với khoảng 14-14m2 vải màn dùng cho nhiều thành viên trong gia đình cùng ngủ chung trong một phòng có kích thước thích hợp, tùy thuộc thói quen tập quán khi ngủ và không gian để treo màn. Thực tế cũng có những chiếc màn rất rộng được dùng cho cả nhóm người thường có thói quen tụ tập trong màn vào buổi chiều tối, loại màn này thường được dùng ở những nơi trú ẩn có bóng mát vào ban ngày nhưng không có tường vách bảo vệ.
Dùng màn phải biết cách để bảo đảm tính năng bảo vệ
Dù sử dụng bất cứ một loại màn nào, cần phải lưu ý các vấn đề cần thiết là vá ngay những lỗ màn thủng hay rách; màn cần đủ rộng để phủ kín toàn bộ giường hoặc chỗ ngủ để tránh sự tiếp xúc giữa cơ thể và màn tránh muỗi đốt người xuyên qua màn. Ở những vùng có tập quán nhiều người ngủ chung một màn, đặc biệt là trẻ em do quá chật nên chân tay có thể thò ra ngoài màn tạo điều kiện cho muỗi chích đốt máu. Vì vậy cần phải dùng loại màn cỡ lớn để tránh quá chật chội nhằm khắc phục tình trạng này. Cũng có thể tẩm màn với một loại hóa chất để xua và diệt muỗi trước khi chúng đậu đốt máu lên phần da không được bảo vệ.
Khi sử dụng, làm cho màn kín bằng cách nhét phủ màn xuống dưới đệm hoặc chiếu, hạ thấp đỉnh để màn chạm hẳn vào sàn, làm diềm màn với chất liệu dày hơn để chống rách hoặc chẹn vào diềm màn bằng các vật nặng. Lưu ý cần buông bỏ màn trước khi trời tối, có thể diệt muỗi bằng cách đập hoặc phun hóa chất diệt muỗi trước khi vào màn ngủ.
Đối với những nhà sàn có khe hở, đôi khi muỗi chui vào màn từ phía bên dưới. Trường hợp này thường thấy ở các nhà sàn bằng tre hoặc giường được trải bằng sợi dệt. Chiếu cũng có khả năng bảo vệ chống muỗi đốt nếu nhét màn xuống ở bên dưới, tuy vậy muỗi vẫn có thể đốt xuyên qua chiếu nếu quá mỏng. Thực tế có thể phòng tránh muỗi đốt bằng cách phun một loại hóa chất có tác dụng diệt nhanh, chúng có thể diệt được cả các loại côn trùng khác như rận, rệp... Để có khả năng bảo vệ tốt hơn, nên trải một tấm vải dày và kín ở dưới chiếu hoặc dưới giường; tấm trải này có thể bằng chất liệu plastic.
Điều cần quan tâm
Nói đến việc sử dụng màn ngủ tránh muỗi đốt để phòng ngừa các bệnh do muỗi truyền ai cũng biết nhưng trên thực tế thực hiện biện pháp đơn giản này thành tập quán, thói quen trong sinh hoạt hàng ngày không phải ai cũng làm được một cách nghiêm túc nếu không có sự hiểu biết và nhận thức đầy đủ. Vì vậy cộng đồng người dân cần biết những vấn đề có liên quan đến màn chống muỗi để tự giác sử dụng nhằm phòng các bệnh do muỗi truyền cho chính bản thân mình cũng như các thành viên trong gia đình. /.
theo: moh.gov.vn
Thực hiện:
Cách làm:
Bước 3: Dùng giấy cắt một hình trái tim với kích thước tùy theo ý thích. Ghim cố định hình trái tim lên một tấm vải khác rồi dùng kéo cắt vải theo hình trái tim trên giấy, sao cho đường cắt cách mép giấy khoảng 1 cm. Tháo hình trái tim khỏi giấy rồi may vắt sổ.
Bước 5: Đặt miếng vải khác màu hình trái tim đã may vắt sổ chồng lên trên miếng vải làm thân áo trước sao cho trùng với hình trái tim trên thân. Dùng ghim cố định sau đó may ráp hình trái tim này vào thân áo.
Bước 6: Đặt chồng hai miếng vải làm thân lên nhau sao cho mặt phải của vải ở phía trong, dùng ghim cố định lại. Ráp phần tay áo vào thân váy và ghim lại. May cố định theo mép vải, cách mép vải khoảng 0,5 cm. Vậy là chiếc váy về cơ bản đã được định hình.
Bước 7: Dùng thước dây đo đường viền quanh cổ áo của chiếc váy cũ rồi cắt một dải vải cùng màu với thân váy có độ dài tương ứng, rộng từ 2,5 đến 3cm rồi vắt sổ. May ráp dải vải làm cổ áo vừa cắt vào phần cổ áo trên thân váy sao cho mặt phải của miếng vải làm cổ áo và mặt phải của thân váy úp vào nhau.
