Chế độ ăn uống của người bị xơ gan để ngăn bệnh tiến triển?

Chế độ ăn uống của người bị xơ gan để ngăn bệnh tiến triển?

Xơ gan là gian đoạn cuối của các quá trình bệnh lý mạn tính ở gan, với nhiều biến chứng trầm trọng, có thể đe dọa mạng sống. Tuy khó chữa khỏi hẳn nhưng việc phát hiện để điều trị sớm, tránh những lao động nặng nhọc và tuân theo một chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp bệnh nhân cải thiện các triệu chứng và phòng ngừa biến chứng.

Chế độ ăn uống cho người bệnh xơ gan là tuyệt đối không được chủ quan bởi vì gan là cơ quan chuyển hóa, đào thải độc tố nên nếu không kiêng khem và có chế độ dinh dưỡng hợp lý thì sẽ gia tăng gánh nặng cho gan, khiến bệnh chuyển biến theo chiều hướng xấu. Vậy, người bệnh xơ gan kiêng ăn gì để bệnh không tiến triển? Dưới đây là một vài lời khuyên từ chuyên gia.

Bệnh xơ gan kiêng ăn gì?

Theo các chuyên gia gan mật, bệnh xơ gan không cần phải kiêng khem quá kỹ, người bệnh vẫn có thể duy trì chế độ ăn uống như thường ngày, tuy nhiên cần phải tuyệt đối kiêng một số thói quen có hại sau:

• Kiêng hoàn toàn rượu bia, đồ uống có cồn vì đây là nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan. Chất cồn trong bia rượu sẽ làm tổn thương các tế bào gan còn khỏe mạnh và làm tình trạng xơ gan tiến triển nặng hơn.


• Hạn chế tối đa ăn những đồ ăn, gia vị có tính cay nóng như gừng, hành, ớt, đinh hương, hạt tiêu…, bởi đây là những đồ ăn trợ thấp nhiệt, có thể làm cho thấp nhiệt ở gan bị nặng thêm, khiến các triệu chứng lâm sàng của xơ gan như mệt mỏi, vàng da… càng nặng hơn.


• Các đồ ăn chiên xào, đồ nhiều dầu mỡ, thịt cừu, thịt gà cũng hết sức tránh bởi chúng là đồ khó tiêu sẽ khiến gan phải làm việc nhiều hơn, đồng thời những đồ ăn này cũng dễ sinh nhiệt, làm nóng gan, sẽ bất lợi nhiều cho việc hồi phục lá gan xơ.

• Bệnh xơ gan kiêng ăn những đồ ăn sẵn bởi chúng hay chứa chất bảo quản, màu thực phẩm nhân tạo không tốt cho gan. Nếu dùng thực phẩm tươi sống phải chọn nguồn gốc kỹ càng, tránh thực phẩm chứa thuốc trừ sâu, thuốc tăng trọng sẽ làm xơ gan tăng nặng hơn.


• Bệnh nhân xơ gan sẽ làm áp lực tĩnh mạch cửa tăng cao, gây hiện tượng giãn tĩnh mạch ở nhiều mức độ khác nhau, chủ yếu giãn tĩnh mạch dạ dày, giãn tĩnh mạch thực quản. Nếu không chú ý trong ăn uống không chú ý kiêng khem rất dễ làm cho những tĩnh mạch đang giãn này bị vỡ ra,  xuất huyết đường tiêu hóa, dẫn đến hôn mê gan, thậm chí có thể nguy kịch đến tính mạng. Do đó, người bệnh xơ gan hãy tránh xa các loại xương, thịt cứng, sụn, các loại rau chứa quá nhiều xơ thực vật, bởi những thực phẩm này sẽ dễ làm tổn thương tĩnh mạch giãn.


• Người bệnh xơ gan có kèm theo trướng bụng, phù nề, báng nước cần phải hạn chế muối, hạn chế uống nhiều nước. Người xơ gan giai đoạn đầu, lượng muối không vượt quá 3 g/ngày, nếu đã sang giai đoạn muộn, lượng muối ăn khoảng 500mg/ngày, lượng chất lỏng cần hạn chế 1 lít/ngày.

Bệnh xơ gan nên ăn gì?

Bên cạnh việc tìm hiểu bệnh xơ gan kiêng ăn gì thì cũng cần phải nắm rõ nên ăn gì để đảm bảo sức khỏe và tăng cường thể trạng. Người bệnh xơ gan có thể tham khảo các thông tin sau:

• Ăn đồ có calorie cao, nhiều protein, gluxit, hạn chế lipid, nhiều vitamin và chất khoáng. Các món ăn cần phải mềm, dễ tiêu hóa. Trong đó, thực đơn mỗi ngày cần 2500-2800 calorie, protein mỗi ngày cần 1,5-1,8 g/kg trọng lương cơ thể, gluxit 300-400 g/ngày, lipid 40-50 g/ngày.


• Bệnh nhân nên ăn cháo, cơm não, mỳ, miến, các loại sữa như sữa đậu nành, sữa tách kem, trứng luộc, thịt bò, thịt lợn nạc, thịt dê, các loại đậu, cà chua, khoai tây, cà rốt, các loại họ bầu bí, chuối tiêu, các quả họ cam quýt… Phương thức chế biến nên dùng hấp, luộc, nấu mềm, chú ý nêm nếm gia vị không mặn, không chất kích thích.

​​​​​​​

Bệnh nhân xơ gan nên ăn nhiều đồ chứa protein, rau xanh và hoa quả

• Ngoài ra, người bệnh có thể ăn các món ăn bài thuốc cổ truyền trong hỗ trợ điều trị bệnh xơ gan. Người bệnh kèm theo giãn tĩnh mạch dạ dày, tĩnh mạch thực quản cần ăn nhẹ. Người bị xuất huyết đường tiêu hóa thì phải ngừng ăn. Người bệnh xơ gan do mật cần ăn ít cholesterol, ít lipid.

Chế độ dinh dưỡng, protein đầy đủ sẽ đảm bảo cung cấp dưỡng chất cho tế bào gan khỏe mạnh, hồi phục tế bào gan bị tổn thương, kích thích tái tạo tế bào gan mới đồng thời có thể cải thiện hiện tượng protein máu thấp, cải thiện nguồn đường đầy đủ có lợi cho giải độc gan, không để xảy ra tình trạng hạ đường huyết do chức năng chuyển hóa của gan kém. Lượng vitamin và chất khoáng phong phú sẽ giúp cải thiện chức năng gan, bổ sung thiếu hụt do quá trình chuyển hóa của gan bị kém đi. Lượng lipid vừa phải sẽ giảm bớt gánh nặng dự trữ của gan.

Cùng với áp dụng bệnh xơ gan kiêng ăn gì và nên ăn gì, người bệnh có thể sử dụng thêm một số thảo dược chuyên biệt trong việc giảm sự tiến triển của xơ gan, tăng cường chức năng gan, mà nổi bật nhất hiện nay là cây Cà gai leo. Từ lâu, các công trình nghiên cứu khoa học từ cấp nhà nước cho tới cấp cơ sở đã chứng minh rằng Cà gai leo là thảo dược duy nhất tới nay có khả năng ức chế sự tạo thành các sợi collagen trong tế bào gan, ức chế các tổ chức xơ hóa, do đó mà có thể ngăn chặn bệnh xơ gan.

Ngoài ra, Cà gai leo cũng là dược liệu chặn đứng các yếu tố nguyên nhân gây bệnh xơ gan. Cụ thể, đây là dược liệu duy nhất được bào chế và kiểm chứng lâm sàng đạt hiệu quả cao trong hỗ trợ điều trị viêm gan virus B, làm giảm nồng độ virus trong máu, ngăn ngừa biến chứng xơ gan. Với người bệnh xơ gan do bia rượu, tiếp xúc với hóa chất độc hại, Cà gai leo làm tăng cường chức năng giải độc của gan, bảo vệ gan, hạn chế tổn thương gan hiệu quả. Nghiên cứu mới nhất chỉ ra rằng Cà gai leo khi kết hợp với Mật nhân sẽ là bộ đôi dược liệu tương trợ rất tốt cho nhau, hiệp đồng công dụng trong việc tối ưu hóa tác dụng bảo vệ gan và chống xơ gan vượt trội.